Home | Nieuws | 12 portretten | Cursussen | Astro Extra (weblog) | Artikelen | Bronnen & info | Downloads | Sitemap
element | Viertal 1 | Viertal 2 | Viertal 3 | polariteit |
VUUR | Ram ![]() |
Leeuw ![]() |
Boogschutter ![]() |
+ |
AARDE | Stier ![]() |
Maagd ![]() |
Steenbok ![]() |
- |
LUCHT | Tweelingen ![]() |
Weegschaal ![]() |
Waterman ![]() |
+ |
WATER | Kreeft ![]() |
Schorpioen ![]() |
Vissen![]() |
- |
Belbin De Haas | Belbin De Haas | Belbin De Haas | ||
Niet astrologische benaderingen: Belbin en De Haas toegepast op de viertallen |
Hoofd | Vast | Beweeglijk |
In de tabel zijn de vier verschillende indelingen in beeld gebracht waarmee de dierenriemtekens kunnen worden getypeerd. Je kunt vanuit deze tabel direct naar een teken of een viertal gaan, en naar de benaderingen van Belbin en De Haas. Na een korte inleiding over de aard van het viertal vind je een portretje van de tekens die eronder vallen. Dat zijn in viertal 3 dus Boogschutter, Steenbok, Waterman en Vissen.
De tekens die onder viertal 3 vallen zijn nog minder op direct resultaat gericht dan die van viertal 2. Stel dat een Boogschutter, een Steenbok, een Waterman en een Vissen samen een huis moeten verbouwen, dan worden er zoveel ideeën gespuid dat de kans groot is dat er nooit iets tot stand komt. De foto hiernaast geeft weer waar het viertal waarschijnlijk voor gaat: een meditatiecentrum met veel groen. Maar of het er ooit komt...
Om duidelijk te maken hoe het viertal te werk gaat, is de beschrijving die hier
volgt gebaseerd op zuivere vertegenwoordigers van de verschillende typen. Ik begin met de astrologische benadering, daarna behandel ik twee andere benaderingen in verband met deze vier tekens.
Net als bij viertal 2 is er onder de tekens van viertal 3 geen echte motor. Maar echte werkers zijn er ook niet. Niet dat deze vier tekens lui zijn, ze zijn eenvoudigweg niet zo praktisch ingesteld dat ze meteen aan de slag gaan, ook niet als ze niet hoeven samen te werken. Ze willen eerst hun eigen ideeën spuien en eventueel uitwisselen met anderen (Boogschutter), een duidelijk omschreven doelstelling formuleren en een plan maken (Steenbok), de eigen ideeën ordenen en selecteren (Waterman), precies weten waarom er iets gedaan moet worden en of mens en dier geholpen zijn met het beoogde resultaat (Vissen).
De Boogschutter is enthousiast en werkt mee als hij zelf de leiding heeft of het met andermans leiding eens is. Hij loopt over van de ideeën, die overigens vaak niet praktisch uitvoerbaar zijn. Hij is sportief genoeg om te erkennen dat de ideeën van anderen wellicht haalbaarder zijn dan de zijne, maar hij doet wel zijn best om elementen van wat hij heeft bedacht te behouden. Vindt hij iets niet goed, dan zegt hij dat ronduit en hij doet niet eens zijn best tactisch te zijn. Iedereen weet toch dat hij eerlijk is!
De Steenbok neemt stilzwijgend de leiding, omdat hij het doel duidelijk voor ogen heeft en al
een planning heeft gemaakt. Hij is bovendien praktisch en kritisch, iemand die ja maar… zegt als collega's met ideeën komen. Die eigenschap kan hem bij sommigen geliefd en bij anderen gehaat maken. Omdat hij als hij eenmaal aan de slag gaat een harde en uiterst competente werker is, respecteren de meeste mensen hem wel, al vinden ze hem niet altijd sympathiek.
De Waterman is visionair. Het huis dat hij wil bouwen, is een huis voor de toekomst. Hij heeft
waarschijnlijk al een ontwerp op de computer gemaakt dat hij de anderen kan tonen in een goed doordachte presentatie. Is de Waterman intelligent en talentvol, dan is de kans groot dat zijn idee wordt aanvaard en het project wordt uitgevoerd onder leiding van de Steenbok.
Voor de Vissen is het project alleen aanvaardbaar als het goed is voor mens en dier. Denk daarbij aan zaken als: de tuin hoeft niet mooi te zijn, als een hond en/of een kat er maar leuk in kunnen spelen, als hij geschikt is voor bijen en vlinders en er leuke hoekjes zijn voor vogels en egels; er moeten diervriendelijk geproduceerde hulpmiddelen worden gebruikt; het huis dient een meditatieruimte te bevatten. Kan de Vissen de anderen niet overtuigen, dan verliest hij zijn belangstelling en doet niet meer mee.
De kans is echter groot dat het wel lukt. De Boogschutter, die zelf veel van dieren en de natuur houdt, zal zich weten te vinden in het diervriendelijke, en omdat hij geïnteresseerd is in religie en filosofie, lijkt een meditatieruimte hem een goed idee. Ook de Waterman heeft sympathie voor de wensen van de Vissen, omdat ze enigszins vooruitlopen op de tijdgeest. Als de Steenbok het dan ook nog financieel en praktisch haalbaar acht, krijgt de Vissen zijn zin.
Maar zelfs al zit iedereen op één lijn, het is toch niet zeker dat het project tot resultaat leidt. Als de Steenbok te miereneukerig gaat doen, haken de anderen zonder meer af. Blijft de Boogschutter almaar met nieuwe ideeën komen gaande het project, dan ziet de Steenbok het niet meer zitten en stopt ermee. De anderen hebben er niet zo'n moeite mee, maar zonder de Steenbok wordt het wel moeilijk het doel te bereiken. Dat lukt alleen als de Waterman tot het zogenaamde Saturnustype behoort en geïnteresseerd is in de haalbaarheid van zijn ideeën. Is de Waterman echter een Uranustype en dus vooral visionair gericht, dan komt er zonder Steenbok niets tot stand.
Inhoudsopgave | Start 12 portretten | Eind document
Wil je meer weten over de twee hierna beschreven benaderingen, in mijn boekje Basiskennis Projectmanagement vind je er uitgebreide informatie over. Het verhaal komt ook als artikel op deze website te staan, compleet met de zelfevaluatietest van Belbin.
Belbin werkt met negen typen. In de tabel zijn de Nederlandse benamingen en hun afkortingen weergegeven; in cursief zijn de Engelse termen toegevoegd. In de rest van de tekst gebruik ik de afkortingen:
TP | Toepasser (Bedrijfsman) Implementer |
UV | Uitvinder Plant |
GW | Groepswerker Teamworker |
VO | Vormer Shaper |
BO | Brononderzoeker Resource Investigator |
ZD | Zorgdrager (afmaker) Completer-Finisher |
VZ | Voorzitter Co-ordinator |
WS | Waarschuwer Monitor-Evaluator |
SP | Specialist Specialist |
In een ideaal team zit 1 VZ of 1 VO, 1 UV, 1 BO, 1 WS, 1 GW. Van TP en ZD kunnen er meer zijn, een SP is niet altijd nodig en laten we hier verder buiten beschouwing. De meeste mensen kunnen meer dan één rol vervullen in een team; vaak hebben ze drie mogelijkheden.
N.B.: De typeringen die ik hier geef, gelden niet voor iedere Boogschutter, Steenbok, Waterman en Vissen! Ze zijn gebaseerd op het zuivere type.
Boogschutter: | UV en BO, ideeënmens die ook graag op onderzoek uitgaat |
Steenbok: | typische WS, het "Ja, maar…"-type; als het doel hem bevalt en het team hem accepteert, is hij ook (een goede) TP en ZD |
Waterman: | UV en BO; beschouwt zichzelf bovendien als SP, omdat hij overtuigd is van de professionaliteit van zijn ideeën |
Vissen: | UV, ideeënmens; op terreinen waarin hij SP is, ook goed als TP en zelfs ZD. |
Er zijn geen echte bazen in dit team. De Steenbok neemt het initiatief en zal daardoor al snel als voorzitter worden beschouwd, maar doet hij dit niet goed, dan geldt wat ik schreef in de laatste alinea van de astrologische benadering. Verder is er een overmaat aan creativiteit, die, zeker zonder VZ en GR, moeilijk tot resultaten zal leiden.
Inhoudsopgave | Start 12 portretten | Eind document
De Haas werkt met het kaartspel. De Aas is het doel van het team, de 9 is de specialist. De Koning is de leider op afstand en wordt bijgestaan door de Boer (eigenlijk ridder), die de dagelijkse
leiding heeft en daarbij wordt gesteund door de 10. De Vrouw is degene die conflicten beheerst.
De 8 is begaafd, maar heeft zijn eigen agenda en is niet echt loyaal aan de groep, de 7 is een goede en harde werker, evenals de minder begaafde 5. De 6 lijkt op 8, maar is minder begaafd, 4 is de stoker. De 2 en 3 zijn mensen die niet veel kunnen en juist daardoor diagnostische waarde hebben: pas als in een groep ook deze mensen kunnen functioneren, is er sprake van een goed team.
Het minimale team bestaat volgens De Haas uit Koning, Boer en 7, en eigenlijk mag, zo vindt hij, de Vrouw niet ontbreken.
Van het minimale team ontbreken de Vrouw en de 7. De Koning is niet, zoals de Leeuw, echt geïnteresseerd in zijn rol, maar dat kan ook juist een sterk punt zijn. Verder is er niemand die echt werkt. Alleen onder veel voorbehouden (zie bij de bespreking van Belbin voor deze types) zullen de Steenbok en/of de Vissen de rol van 7 op zich nemen.
Inhoudsopgave | Start 12 portretten | Eind document
Signalement | ||
![]() |
Periode: 23 nov t/m 21 dec | Heersende planeet: ![]() |
Indeling: Vuur 3, +, Beweeglijk | Corresponderend huis: 9 |
Het plaatje links geeft het ware Boogschutter-vuur weer: een open haard, een mooie en sfeervolle vuurplaats waarbij je goed kunt denken en filosoferen. Dat is het wezen van vuur voor de Boogschutter.
Net als de andere vuurtekens is de Boogschutter optimistisch en ongecompliceerd. Hij gaat problemen niet uit de weg maar pakt ze aan. Eerlijk. Heeft ruimte nodig om zich vrij en spontaan te uiten. Assertief, vol zelfvertrouwen. Niet erg geduldig met details.
De beweeglijke tekens zijn de kameleons van de dierenriem. Zich aanpassen aan de omstandigheden is hun tweede natuur. Vaste tekens haten verandering, beweeglijke tekens vinden verandering positief. Als hoofdtekens genoeg hebben van een klus, maken de beweeglijke tekens nieuwe interesse wakker, vindingrijk en flexibel als ze zijn.
Voor Boogschutters geldt dat ze willen de betekenis van de dingen willen begrijpen; deze dorst proberen ze te lessen door op onderzoek uit te gaan.
Sociaal, enthousiast en idealistisch. Eerlijk en optimistisch, rusteloos, zorgeloos en tolerant. Accepteren mensen zoals ze zijn. Kunnen tactloos optreden. Sportief, houden van buitenzijn en daarnaast geïnteresseerd in filosofie en/of religie. Grappig genoeg vond ik in mijn lijstjes filosofen, theologen en psychologen maar één Boogschutter, en wel Spinoza, geboren op 24 november 1632. Dat is in ieder geval niet de minste! Friedrich Engels heb ik ook in deze rubriek geplaatst omdat hij heeft samengewerkt met Karl Marx, maar hij was eigenlijk een industrieel. Ludwig Klages (overleden in 1956) is vooral bekend geworden als grafoloog.
Veel Boogschutters zijn dol op paarden. Verder zijn het echte ideeënmensen, maar erg praktisch zijn ze niet: je moet ze vaak weer op de aarde trekken. Ook zijn ze vaak idealistisch en betrokken bij goede doelen.
Ze zijn niet tactisch, maar ze kunnen zelf ook goed kritiek verdragen. Ze zijn in staat hun ongelijk toe te geven en zijn daardoor echte good sports. Ook geven ze makkelijk complimenten zonder slijmerig over te komen: mensen weten van een Boogschutter dat hij meent wat hij zegt.
Boogschutters hebben de neiging vrijbuiters te zijn. Schieten ze hierin door, dan kunnen ze misdadig worden. Wetten en regels zijn er voor anderen, maar niet voor ons, lijken ze te denken. Echt gewelddadig zijn ze niet, maar als ze vinden dat het nodig is, zullen ze niet terugschrikken voor hardhandig optreden.
Enkele bekende Boogschutters
Inhoudsopgave | Start 12 portretten | Eind document
Signalement | ||
![]() |
Periode: 22 dec t/m 20 jan | Heersende planeet: ![]() |
Indeling: Aarde 3, -, Hoofd | Corresponderend huis: 10 |
De foto links beeldt de echte Steenbok-aarde uit. Voor een Steenbok is aarde niet min of meer vruchtbare grond waarin je zaait en waarvan je geniet en oogst. Nee, de aarde moet bedwongen worden. In je eentje moet je de hoogste toppen bestijgen, aldus de Steenbok.
Net als andere aardetekens is de Steenbok stabiel en gebruikt hij beschikbare bronnen om praktische doelen te bereiken. Goede fysieke weerstand, zelfdiscipline. Sterke binding met de natuur.
Ambitieus, serieus en plichtsgetrouw. Grote zelfdiscipline, maar barsten soms van het zelfmedelijden omdat het leven zo moeilijk is. Zeer doelgericht, en enigszins somber en gereserveerd.
Bereid hard te werken voor wat ze willen. Goede vriend als vertrouwen eenmaal gegeven is. Steenbokken zijn in hun jeugd vaak ziekelijk, maar daar groeien ze overheen en dan worden ze gezond en wel stokoud.
Wanneer ze de leiding hebben, komt dat vooral doordat ze praktisch zijn en goed
kunnen plannen. Ze zijn erg kritisch, van het Ja, maar…-type (prototype van de Waarschuwer / Monitor-Evaluator bij Belbin).
Met menselijke problematiek hebben ze geen geduld. Als Steenbok-managers falen, is het vooral daarom. Ze zijn zeer ambitieus, echte eenzame klimmers, die de beste willen zijn op het door hen gekozen gebied. Merkwaardig genoeg hebben ze wel vaak een gek en aanstekelijk gevoel voor humor.
Ze zijn óf uitermate fatsoenlijk en zéér ethisch, óf ze schieten door en dan worden het kille en wrede dictators. Door hun natuurlijke argwaan worden ze paranoïde en hebben ze het gevoel dat iedereen hen naar het leven staat. Ze zijn dat liever voor, en slaan zelf aan het moorden (of laten
dat doen), zoals Stalin en Mao Tse Tung.
Enkele bekende Steenbokken
Inhoudsopgave | Start 12 portretten | Eind document
Signalement | ||
![]() |
Periode: 22 jan t/m 18 feb | Heersende planeet: ![]() |
Indeling: Lucht 3, +, Vast | Corresponderend huis: 11 |
Op de foto links zie je de echte Waterman-lucht: een element waarin zich van alles afspeelt dat je kunt bestuderen. Dat kunnen sterren zijn, zoals op deze foto, maar ook verschijnselen als bliksem of bijvoorbeeld de vogeltrek, maken de lucht interessant voor de Waterman.
Lucht is het element van het creatieve denken. Niet alle luchtmensen zijn grote intellectuelen, wel zijn ze in staat de wereld objectief te bekijken, los van hun emoties en gevoelens. Meestal zijn luchttypes sociaal, houden ze van uitwisselen van ideeën en hebben ze gebrek aan emotionele
diepgang.
De vaste tekens zijn de vasthouders en doorbijters. Jagen de hoofdtekens de ene droom na de andere na, de vaste tekens schieten te hulp en maken een werkbaar product van het ruwe materiaal. Ze zijn stabiel, zeer loyaal, nemen geen lichtvaardige besluiten. Maar wanneer ze eenmaal iets besluiten, dan houden ze zich er ook aan. Hoe verschillend deze tekens ook zijn,
doelgerichtheid en uithoudingsvermogen bezitten ze allevier.
Voor Watermannen geldt dat ze anderen hun visies opdringen om aan de eigen ideeën vast te kunnen houden.
Origineel, onafhankelijk, individualistisch en gesteld op vrijheid. Als een Waterman met deze eigenschappen niet uit de voeten kan, wordt hij of zij een dwarsligger. Alles wat anders is trekt aan. Houdt liever van veel mensen dan maar van één. Nieuwsgierig en intellectueel.
Net als Boogschutters houden ook Watermannen zich vaak bezig met goede doelen. Een B wordt gedreven door liefde voor dieren en natuur, een W door afkeer van alles wat primitief is. De mensheid moet hogerop, vindt hij.
Watermannen zijn vaak technisch, in het algemeen, en vooral in de ICT-sfeer. Echt met de handen werken doen ze liever niet, maar ze kunnen je haarfijn uitleggen hoe je een technisch probleem zou moeten aanpakken, met de computer of op het gebied van doe-het-zelven, maar je moet het dan wel zelf doen. Het minder praktische type is bezig met New-Age-achtige zaken. Ze zijn hun tijd altijd een eindje vooruit; ze waren bv. al bezig met astrologie voor dit gemeengoed werd, surften als eerste op internet e.d.
In het kabinet Rutte zitten een paar Watermannen die heel duidelijk een type zijn. Rutte zelf is er één van, dan heb je Halbe Zijlstra en Sander Dekker. Alledrie zijn het wat conservatief ogende mannen die er jong uitzien voor hun leeftijd. Het lijken geen opvallende persoonlijkheden (Rutte heeft er heel lang over gedaan voor hij in de kijker raakte), maar op een rustige en wat koude manier krijgen ze wel dingen voor elkaar. Dit type Waterman ken ik al vanuit mijn jonge jaren in de journalistiek, type consultant, strak in het pak. Beetje onpersoonlijk.
Daar tegenover staat de excentrieke Waterman met leuk-gekke kleren, zeer merkwaardige ideeën, een wat scheef gevoel voor humor, en gek genoeg een romantische inslag.
Net als Boogschutters zijn Watermannen zeer op hun vrijheid en individualiteit gesteld, en daar ligt dan ook de bron voor eventuele misdadigheid. Ze zijn echter veel koeler en rationeler dan Boogschutters. Bovendien zijn ze geïnteresseerd in geestverruimende drugs, hoe nieuwer hoe beter.
Enkele bekende Watermannen
Inhoudsopgave | Start 12 portretten | Eind document
Signalement | ||
![]() |
Periode: 19 feb t/m 21 mrt | Heersende planeet: ![]() |
Indeling: Water 3, -, Beweeglijk | Corresponderend huis: 12 |
Op de foto hiernaast ziet u typisch Vissen-water: de zee, en wel een eindeloos lijkende zee. (De foto heb ik genomen vanaf de boot van Terschelling naar Harlingen.) De Vissen verschuilt zich hierin tegen roofdieren als de meeuw die er boven vliegt. Water is voor een Vissen iets om helemaal in op te gaan.
Van alle elementen heeft water het meeste diepgang en het element is ook moeilijk te typeren. Watermensen zijn in het algemeen zeer gevoelig, al doen ze vaak hun best dit goed te verbergen. Ze zijn heel fijn afgestemd op hun omgeving. Beschermend, vol medelijden, maar ook defensief en gesloten.
De beweeglijke tekens zijn de kameleons van de dierenriem. Zich aanpassen aan de omstandigheden is hun tweede natuur. Vaste tekens haten verandering, beweeglijke tekens vinden verandering positief. Als hoofdtekens genoeg hebben van een klus, maken de beweeglijke tekens nieuwe interesse wakker, vindingrijk en flexibel als ze zijn.
Voor Vissen geldt dat ze zich voortdurend proberen aan te passen aan de veranderende emotionele invloeden om hen heen.
Dromerig, medelijdend, tolerant, vriendelijk en liefhebbend. Beïnvloedbaar omdat ze niemand willen kwetsen. Nemen niet graag besluiten, ontsnappen moeilijkheden liever. Soms wat indolent en onpraktisch. Aardig en behulpzaam jegens de lijdende mensheid. Op de (basis)school worden ze nogal eens als dom beoordeeld, maar de zo dromerig lijkende Vissen kan zeer intelligent zijn. Einstein is het beroemdste voorbeeld, maar er zijn opvallend veel Vissen die pas na hun eindexamen (al of niet gehaald) tot bloei komen in een studie of werkkring die ze zelf hebben gekozen en waarin ze dan niet zomaar goed zijn, maar zelfs uitstekend.
Als typisch Vissenberoep wordt vaak de zorg genoemd, maar er zijn opvallend veel exacte denkers onder hen. Die computerprogrammeur m/v, die achterover geleund met de voeten op het bureau de ingewikkeldste programma's bedenkt zonder zelfs maar papier te gebruiken, maar die met het apparaat niet echt goed uit de voeten kan, dat is ongetwijfeld een Vissen.
Gewoonlijk hebben ze veel gevoel voor het absurde en kun je ontzettend met ze lachen.
Een zuivere Vissen is niet gewelddadig. Ik heb twee Vissen gekend die opvallend gemeen waren, maar dat lag aan andere elementen in hun horoscoop. Als Vissen zich met onwettige zaken bezighouden, wordt dat gemotiveerd door medelijden. Zo vind je relatief veel prostituées onder Vissen (en Maagden trouwens, maar die hebben andere motieven). Verder zijn Vissen niet materialistisch, maar hebben ze weinig gevoel voor mijn en dijn; als ze iets stelen, zien ze dat zelf vaak meer als gebruik maken van iets dat voorhanden is. Verder tref je ze relatief vaak in het drugscircuit.
Een tot het uiterste doorgedreven medelijden zou de Vissen ertoe kunnen brengen om doodzieke mensen een zachte dood te bezorgen.
Enkele bekende Vissen
Fokkelien von Meyenfeldt © 1995-2015
N.B.: Deze kolom biedt een overzicht van de indelingen die in de 12 portretten aan de orde komen, maar alleen de viertallen zijn links.
Wil je direct naar de beschrijving van een teken of naar de psychologische benaderingen, gebruik dan de tabel hiernaast: dat is de echte inhoudsopgave. Deze staat ook steeds aan de kop van ieder viertal.
De viertallen worden hier geportretteerd als bouwers: hoe werken ze samen aan de grondige verbouwing van een huis?